етнологија

Етнологија

Фолклорни ансамбли

Кон крајот на 19 и почетокот на 20 век Велес звукот на Велес го создаваше славната чалгија. Составена од надарени музичари, славните велешки чалгаџии како Јован Тончов, кој свирел на дајре, Ордан Канонџијата и Никола Крле на кларинет подоцна на виолина, Јован Тончов на кларинет, Ванчо Бочвар на виолина, Ристо Трипчев на флаута, Исмаил на дајре и Ало Тончов на кемане. Членовите на музичкиот состав кој имале среќа за свој учител да го имаат виолинистот Арсо кеманџијата во 1902 година успеале да го воодушеват султанот во Стамбол. Тие зад себе оставија музички легенди чија изведба и денеска се слуша со почит и респект. За чалгијата на Ало Тончов, последниот од најпознатите чалгаџии во чии раце се наоѓала виолината и кемането, велешани сеуште раскажуваат. Вистинска убавина за очите и ушите биле настапите на овие ненадминливи мајстори без кои не започнувала свадба во градот. Кога на музиката и познатите ора како Рамно и тешко велешко, Калајџиско, Башиноселско, Елбасанско оро, Кавадарка и други ќе заиграле убавите и надарени велешки моми и ергени, свадбите и славите биле вистински свечености во градот. Чалгијата во овој период била составен дел на секоја семејна веселба или јавна манифестација. Традицијата денеска ја продолжуваат музичарите во фолклорните анасмбли.

Ансамбл „Распеани Велешани“
Ансамблот „Распеани Велешани“ е основан во 1971 година. Пеачката група на ансамблот денеска брои 30 активни членови, а музичката група-чалгијата, шестмина. Ансамблот ја негува староградската песна од Велес и велешко, како и од повеќе региони на Република Македонија. Музичката група на ансамблот свири на оригинални инструменти меѓу кои преовладуваат кларинет, виолина, дајре, џумбуш и ут. Ансамблот „Распеани Велешани“ учествувал на повеќе реномирани фестивали во земјава и на просторите на поранешна Југославија. Тој има освоено повеќе престижни награди меѓу кои и прва награда grand prix на фестивалот „Илинденски денови“ одржан во Битола, во 2002 година. „Распеани Велешани“ имаат издадено две лонг плеј плочи и едно цд со изведба на староградски песни.

КУД „Керамичар“
Ансамблот Керамичар е основан во 1954 година. Денес тој брои 250 членови, повеќето ученици и студенти. Ансамблот Керамичар досега одржал повеќе од 3500 концерти. Има учествувано на голем број фестивали, културни манифестации, прослави и ревии на музика. Благодарение на квалитетот на неговата програма, тој е добитник на многу награди, признанија и плакети. За својот настап на манифестацијата ММФ, во Дижон, Франција, ансамблот ја доби наградата сребрен гердан. Керамичар има објавено неколку плочи на народни песни и ора. Во рамките на своите настапи, ансамблот ги презентира нарродните носии кои се одликуваат со богат колорит. На носиите, доминираат црвената и црната боја кои се исткаени на бела основа. Македонскиот народ ги зачувал овие носии низ својата историја. Со голем ентузијазам, младите луѓе учествуваат во активностите на ансамблот и се грижат за ритмот и народните песни и ора на македонскиот народ.

КУД „Коле Неделковски“
Културно уметничкото друштво „Коле Неделковски“ кое го носи името на еден од најеминентните велешки поети и револуционери, постои и работи повеќе од 18 години. Денес ова друштво опфаќа повеќе од 250 активни членови кои работат во неколку секции. Во рамките на друштвото работи и балетската група „Анабела“која негува модерен балет. КУД „Коле Неделковски“ има учествувано на голем број фестивали во повеќе земји меѓу кои Шпанија, Германија, Турција, Романија, Словачка, Бугарија како и во Словенија, Србија и Црна Гора, Босна и Херцеговина, Хрватска и др. Репертоарот на друштвото ги опфаќа ората Комитско, Калајџиско, ората од источниот регион на Повардарието, егејски ора, Водарки, Бувчанско оро и голем број други ора и песни.